Extra Academy: Nico Dockx & Steve Van den Bosch

Het zaadje van Extra Academy werd geplant in het vorige pand van Extra City in de Tulpstraat. Anselm Franke was op dat moment directeur en had de vraag gesteld om meer verbinding te creëren tussen de kunstscholen in Antwerpen en kunsthal Extra City en bij uitbreiding het bredere kunstveld. Wij zijn daar snel op ingegaan omdat we allebei lesgeven (Nico aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen & Steve aan Sint Lucas Antwerpen red.) en merkten ook op dat er te weinig verbintenis was tussen wat er in een school gebeurt en wat er zich in het kunstveld afspeelt. Extra Academy is dus ontstaan om hetgeen waar de studenten mee bezig zijn in een schoolcontext te koppelen aan wat er in het veld gebeurt. Maar dus ook in de omgekeerde richting: Hoe studenten te motiveren om naar plekken als Extra City of Het Bos te komen.

Het format waarbinnen dit programma plaatsvindt is niet strak omlijnt. Het kunnen lezingen zijn, maar ook screenings of performances. Ze kunnen vertrekken vanuit een individu of vanuit een gesprek. Die vorm is van plek tot plek veranderlijk en mede afhankelijk van de mensen die uitgenodigd worden. We drukken de genodigden steeds op het hart dat het format van een klassieke lezing geen verplichting is, dat ze compleet zelf kunnen invullen hoe ze die tijd gebruiken. Eender welk format welk zij als relevant zien om hun boodschap over te brengen is oké. Om dat tot stand te brengen hebben we veel uitgeprobeerd. Sowieso hebben we gezien dat samen eten heel belangrijk is. Op voorhand samen koken, nadien pizza’s laten komen of de dag nadien afspreken voor een brunch. Dat heeft allemaal zowat zijn voor- en nadelen gehad. Op den duur werd het heel moeilijk om de hele groep Extra Academy deelnemers te motiveren en waren het steeds dezelfde mensen die in de keuken aan de slag gingen. Nu werkt het veel beter met het eten dat door Charlotte (Otark red.) wordt klaargemaakt en geserveerd. Want diegenen die echt willen blijven napraten met de uitgenodigde gastspreker, komen mee aan tafel zitten waardoor het gesprek zich meteen verderzet.

Extra Academy is een manier om iets te laten plaatsgrijpen buiten zowel de fysieke schoolmuren, als het curriculum van het instituut. Inhouden en vormen die niet aangeboden worden op school laten plaatsvinden binnen de context van een externe organisatie. En we vertrekken niet vanuit een academisch format maar zoeken eerder een experiment op om op een andere manier een discursief platform te creëren. En anderzijds is het ook een poging om de praktijk van de kunstenaar zo dicht mogelijk bij de jonge kunstenaars en kunststudenten te brengen. Dat is iets waarvan we denken dat het veel te weinig plaatsgrijpt binnen het bestaande curriculum van de kunstscholen. Hoe zeer je dat ook wilt uitschakelen, een instituut (en dus ook een school) draagt een hiërarchische interface uit. En dat is precies hetgeen wat wij oorspronkelijk weg wilden werken. Binnen Het Bos lukt dit veel beter dan in Extra City, menen we.

Het Bos heeft namelijk het voordeel dat het institutionele kader daar haast niet aanwezig wordt gesteld. Veel instituten zijn gelimiteerd op basis van de specifieke doelstellingen die aan hen worden opgelegd. Je kunt daar natuurlijk zelf een marge en bewegingsruimte in gaan zoeken, maar je hebt altijd een zekere afhankelijkheid daarbij. En dat is hier veel minder het geval, ook in de manier waarop we Extra Academy trachten te organiseren. En twee zaken die wij belangrijk achten en we aan de studenten willen meegegeven tijdens hun opleiding komen hier veel beter tot hun recht. Omdat wij er ten eerste, al is dat niet altijd zo hard uitgesproken geweest, altijd vanuit gaan dat de kunstwereld veel ruimer is dan wat je onderwezen krijgt in een kunstschool. Daarnaast wordt het verhaal van de praktijk van een genie of iets dat een logisch verloop heeft gehad heel hard gemediatiseerd maar dat is vaak helemaal niet zo. Er zijn heel veel personen binnen en buiten de kunsten die hun eigen niche gecreëerd hebben. En dat is precies waarom het hier zulke een goeie match is, omdat Het Bos ook een niche is die zichzelf heeft uitgevonden. Het is een beetje een combinatie van die 2 dingen die wij belangrijk achten dat studenten dit meekrijgen. Dat ze niet eeuwig student gaan zijn, alles begint steeds nu.

De studenten die reeds afgestudeerd zijn, blijven ook vaak terugkomen naar het programma van Extra Academy. Dit is het enige programma van de beide kunstscholen in Antwerpen waar ook alumni aanwezig zijn. Dat wil zeggen dat Extra Academy iets aanbiedt wat voor hen noodzakelijk is om zich verder te kunnen ontwikkelen in hun eigen praktijk. Dat kan een netwerk zijn of een conversatie, maar ook de informatie die gedeeld wordt. En anderzijds worden deze alumni ook aanspreekpunten voor de studenten. We willen ze ook op diezelfde lijn zetten, ze zijn niet minder dan de uitgenodigde sprekers. Extra Academy is een opportuniteit om met jouw werk meer in de wereld te kunnen staan. Je krijgt iets aangeboden: een interessant programma op een interessante plek. Het is alleen maar een meerwaarde voor jezelf om dat te volgen en een belangrijke les om je omgeving te observeren en de juiste informatie naar je toe te trekken om je praktijk verder te laten evolueren. Met Extra Academy geven wij de mogelijkheid om dat op een vrij simpele en hele gezellige manier te doen. Daarnaast is het voor studenten onderling een mogelijkheid om dat gesprek op te starten tussen de twee kunstscholen, maar ook tussen de studenten onderling van verschillende richtingen. Bijvoorbeeld, iemand van mode en beeldhouwen hebben een gesprek terwijl ze dat anders waarschijnlijk niet zouden hebben. Zo is de kunstschool althans niet ingericht. Dus het is ook een manier om studenten met elkaar in dialoog te brengen of zich tot elkaar te laten verhouden.

De problematiek is in wezen niet veranderd. Als je het hebt over problemen op inhoudelijk vlak: de tijden veranderen dus de vraagstellingen ook. Maar op de levensbeschouwing van een kunstenaar is de ‘problematiek’ iets blijvends, denken we. Toen wij afstudeerden was het niet anders. We moesten ons organiseren nadat we van de academie kwamen. Bezig zijn met onze artistieke praktijk voort te zetten. Nadenken over economie en positie inname is een blijvende probleemstelling. De studenten hebben veel aan het feit dat iemand heel open over zijn praktijk komt spreken want dat gebeurd veel minder binnen het curriculum van de school. Het is weinig voor de hand liggend dat een docent tegen een student zal zeggen “Ja ik zit met eenzelfde probleem, en ik weet ook niet goed hoe ik mij moet organiseren”. Hier zie je dat soms heel duidelijk, dat sommige sprekers worstelen hoe ze daar zelf mee omgaan. En zulk een bijna 1 op 1 ervaring kan helpen om niet in een zwart gat terecht te komen. Het is ook een poging om zelfvertrouwen te genereren bij de studenten en jonge kunstenaars. Maar wel vanuit een kritische bevraging en zonder schouderklopjes.

En ondertussen is Extra Academy ingebed, en is er een traditie. Het programma wordt ook via een mond tot mond reclame verder gecommuniceerd, van generatie tot generatie. En we kunnen alleen maar hopen dat dat zich verder evalueert naar een soort van publieke lezing. Waarbij dat wij ook wel duidelijk maken dat het gefocust is op studenten in hun ontwikkeling, studenten die reflecteren over hun positie en zichzelf in die kunstwereld. Om een soort verbondenheid te voelen, om de fictie van rolpatronen en hiërarchieën op zijn minst te kunnen doorbreken.

• Klik de tag 'Extra Academy' voor edities in de toekomst en het verleden!