Vroeger was het een ijskraam, nu is de kleine kiosk in het Warandepark van Brussel een mekka voor onafhankelijke muziek én een melting pot van artiesten en muziekgenres. We hebben het over Kiosk Radio, die de Brusselse culturele wereld voorgoed veranderd heeft. Een terug- en vooruitblik met oprichters Mickaël Bursztejn en Jim Becker.
Een zonnige lentedag in maart, een vriendelijke knik van Lefto, die vorig jaar na twintig jaar Studio Brussel naar Kiosk Radio trok. Het is meteen het bewijs van de amicale sfeer die er heerst. De panelen van de kiosk, waar de dj normaal te zien is, moeten jammer genoeg dicht van de politie. Inderdaad, weg connectie met het publiek. Ook de bar is gesloten sinds de lockdown in oktober begon. Ondanks dat gegeven en dankzij het lenteweer heerst er vandaag gezelligheid. En er draaien opnieuw dj's hun favoriete artiesten, zoals elke dag van 14 tot 19 uur.
Het is een kleine spot maar er worden zoveel mensen en organisaties bij betrokken. De muziek die op Kiosk gespeeld wordt, is heel eclectisch. Er is even veel aandacht voor Belgische dj's uit verschillende genres als voor internationale gasten. En bovendien draait iedereen gratis. Zo zal Het Bos donderdag opnieuw zijn opwachting maken. "Iedereen uit Antwerpen zegt dat Het Bos een van de beste plaatsen in de stad is. Er hangt een zeer goeie vibe, alleen maar toffe mensen en ook een goed geluidssysteem. Een democratische, inclusieve DIY-plaats", klinkt het bij de Kiosk-oprichters. Wederzijdse liefde, quoi.
Eilanden met elkaar verbinden
Aan het woord zijn Mickaël Bursztejn en Jim Becker, samen met Nicolas Bucci en Thomas Kok de oprichters van de webradio. "Kiosk Radio wil open en inclusief zijn voor iedereen, democratisch en alternatief." "Mensen verzamelen rond een fysieke spot in het midden van een park in de stad, als een culturele haven toegankelijk voor iedereen die hier passeert", zegt Bursztejn als we hem een omschrijving vragen. "We hadden het gevoel dat er in Brussel een muziekgemeenschap ontbrak. We hebben veel hele goede artiesten en dj's, maar iedereen deed zijn eigen ding. We wilden die verschillende eilanden met elkaar verbinden.”
Kiosk Radio haalde inspiratie bij onder meer The Lot Radio in New York. Dat is een eveneens een populaire internetradio vanuit een container in de hippe Greenpoint-wijk in hartje Brooklyn. Oprichter daar is de Belg François Vaxelaire. "François is een goede vriend van ons. De mix van een online project en een publieke ruimte waar je elkaar kan ontmoeten was een grote inspiratie voor ons. Op papier leek het idee eerst zeer abstract, tot we het in het echt zagen... ." Bursztejn: "Toen hij ons sprak over plannen om een radio in een container met een bar op te richten, kon ik het me ook niet meteen voorstellen. Toen ik er zelf was, was ik onder de indruk. Zelfs de monniken uit de buurt kwamen er een biertje drinken. Het is op zich al uitzonderlijk dat je in een stad als New York iets van alcohol buiten in het openbaar kan drinken. Maar vooral belangrijk is dat The Lot een DIY-plaats is met een serieus radioprogramma.”
Becker woonde zelf in New York tussen 2010 en 2013. Voordien draaide hij zelf plaatjes in de club Mister Wong. "Toen ik terug in België was, werkte ik in de kunstsector en wou ik iets doen met muziek. Kiosk was voor mij de perfecte kans om in de muziek te blijven werken maar dan op een andere manier dan pakweg bands boeken of managen. Bij Kiosk sta ik vooral in voor de technische aspecten, de productie en communicatie.”
Missing link
Ook Bursztejn bouwde ervaring op in de muziek- en dj-scene. "Ik was resident in Café Central op mijn 15, nadien fulltime dj en werkte vervolgens als producer, waarvoor ik de hele wereld rondreisde gedurende tien jaar. Muziek voor commercials en telefoon ringtones hoorden daar ook bij. Ik voelde op een gegeven moment dat ik niet meer op mijn plaats zat in het systeem. Ik vond dat er in Brussel een link nodig was tussen de radio en de underground. Ik wilde een project dat mij terug bracht naar mijn roots en iets doen voor de Brusselse scene. Niet langer als gast maar als host.”
Becker, Burszstejn en Bucci schreven hun idee uit samen met een partner uit de horecawereld, stuurden het voorstel in en werden uiteindelijk door de stad Brussel gekozen om hun ding te doen met één van de twee leegstaande kiosken in het Warandepark. Zo kon Kiosk Radio op 11 november 2017 zijn eerste dj, From Malte With Jazz ontvangen. "Het werd een klein outdoorevent. Op zich niets spectaculair, het was vooral koud", herinnert Becker zich. "Ook was het Belgisch leger om één of andere reden die dag de hele tijd kanonschoten aan het afvuren. Maar het bijzonderste is, dat we sinds die dag nooit meer gestopt zijn.”
Ondertussen heeft Kiosk Radio al bijna 5.000 streams op de teller – hosten ze artiesten gaande van 2many dj's tot vooralsnog onbekend talent - en mochten ze al als guests aantreden op Dour, Dekmantel Selectors, Listen! Festival en Best Kept Secret.
De twee oprichters zijn ervan overtuigd dat ze erin geslaagd zijn om de verschillende muzikale eilanden in Brussel met elkaar te verbinden. Bursztejn: "De dj's die komen draaien, kruisen elkaar hier en leren elkaar zo spontaan kennen. Op die manier verbinden we mensen met elkaar. Ik kan je vertellen dat er nieuwe samenwerkingen ontstaan zijn dankzij Kiosk Radio. Soms komen er grote namen langs die in de AB geprogrammeerd staan en krijgt de radio zo ook wereldwijde aandacht. Maar evengoed kunnen onbekende artiesten hier een platform krijgen waarop ze zich kunnen laten horen en een publiek opbouwen."
"Kiosk Radio is een kruispunt van verschillende mensen en stijlen. Artiesten leren elkaar op muzikaal én persoonlijk vlak kennen. Vroeger was alles meer opgesplitst: je had de technoscene, indiescene, rapscene,... noem maar op. Ik kan me geen plekken herinneren waar alle scenes zich door elkaar mengden. Zo heeft Lefto hier al heel verschillende artiesten en genres geïntroduceerd. Dat Het Bos elke maand te gast is, is een voorbeeld van die melting pot die Kiosk Radio is. Die connectie bestond eerder niet, maar door Het Bos naar Brussel te brengen, kunnen de mensen van hier de plaats ook leren kennen. Via ons platform proberen we ook het pad te effenen om naar jullie website of Instagram te surfen.”
Ecosysteem
Volgens Becker kan de impact van Kiosk ook iets breder gezien worden. "Er ontstaat vandaag de dag op macroniveau een ecosysteem waar een meer horizontale aanpak is. Kiosk maakt daar deel van uit, net als labels, shops, dj's of ook andere online radio's. Het is volgens mij een bredere evolutie die in de plaats komt van het big business-model."
"We maken geen onderscheid tussen grote en kleine artiesten noch kijken we naar het aantal likes op Facebook. Het gaat ons om de inhoud. We willen niet enkel clubmuziek brengen, ook klassieke muziek, jazz of pakweg hardcore punk kan. We hebben zelf ook al heel wat artiesten en muziek ontdekt dankzij de mensen die hier komen draaien. Meer en meer mensen willen graag bij ons komen draaien en dienen hun mixes in. We krijgen steeds meer het vertrouwen van artiesten. Er is een wederzijds respect. Ondertussen proberen we ons programma steeds beter te maken. Hetzelfde geldt voor de camera's, de studio, de set-up, de website,… .”
Nog een andere uitdaging was een goede internetverbinding vinden in het park. "We hadden vier maanden nodig om uit te zoeken hoe het deftig zou werken. We probeerden verschillende manieren: eerst wou de Bozar ons helpen, dan probeerden we een antenne, nu werken we met een 4G prepaid-kaart waar we krediet op plaatsen", legt Becker uit.
Als we naar andere uitdagingen vragen, zijn de eerste dingen die vallen "de politie" en "de toiletten" waar in zomertijden regelmatig lange rijen staan. "Het gebeurt wel eens dat een passant toiletpapier vraagt aan de dj die aan het draaien is. En wat de politie betreft: volgens hen zijn we de oorzaak dat mensen hier samenkomen. We zijn momenteel misschien de enige plek waar artiesten muziek kunnen brengen én de mensen tegelijk kunnen komen luisteren. Er komen hier zo’n 150 dj's per maand over de vloer en dit is voor veel mensen belangrijk", klinkt het. "We zijn een online radio maar hebben daarnaast ook een grote lokale groep van volgers. In covidtijden is deze plek misschien nog belangrijker geworden omdat de kiosk een van de weinige publieke plekken is waar nog iets muzikaals gebeurt in de stad. Zelfs met de panelen gesloten, blijven de bankjes vol. We krijgen zelfs na maanden lockdown nog steeds wel eens teleurgestelde gezichten omdat onze bar gesloten is", vult Becker aan.
Om hun internationale karakter te behouden in coronatijden, is Kiosk Radio gestart met het Outsiders-project, gerund door Nicolas Bucci die nu in Jakarta woont. "Zo geven we dagelijks een platform aan onafhankelijke labels. Ondertussen hebben we al een samenwerking met meer dan 42 labels uit 30 verschillende landen. Het is een manier om opnieuw te verbinding te maken in de wereld gedurende deze lockdowntijden.”
Nyege Nyege
"In de toekomst willen we de balans tussen elektronische en andere muziek zo wijd mogelijk houden. Ik heb zelf een rock- en hardcore-achtergrond en zou het de max vinden als iemand hier metal en hardcore kon komen draaien. Een eclectisch programma aanhouden is dus de ambitie. Er is niet veel dat we niet coveren. Ik ben zelf 38 jaar en de 20-jarigen die hier komen draaien, zorgen voor een frisse stroom aan inspiratie", zegt Becker die ervan droomt om met Kiosk Radio op Nyege Nyege in Oeganda te staan. "Het is het beste festival voor upcoming muziek uit Afrika. Ze werken bovendien ook samen met internationale labels, zoals het Chinese SVBKVLT uit Shanghai en vormen zo een brug tussen de twee continenten", geeft hij nog mee.
Tot slot vragen we nog hoe ze Kiosk Radio non-stop in leven houden. "Met een mix van passie, plicht en energie. We hebben al discussies en frustraties gehad, maar het is dan ook een menselijk avontuur. Het project is groter dan onszelf en moet verder gezet worden, of het aan het regenen is of niet. Toen we nog niet zo goed georganiseerd waren, was het soms overweldigend. Omdat we het elke dag doen, is het een deel van onszelf geworden. Het is een extensie van onszelf", besluiten ze.