interview met Meyrem Bayram en Guy Rombouts

uit het archief: Autonomous Scenography ’Fourfold'

In Januari 2017 kampeerde Meyrem Bayram in Het Bos. Ze werkte in onze theaterstudio aan haar nieuwe voorstelling ‘Fourfold’ en nodigde daarvoor Guy Rombouts uit.

Dit interview werd gepubliceerd in onze voorjaarsbrochure van 2017.
De bijgevoegde foto's zijn gemaakt door Wannes Cré tijdens de residentie.

"Ik vind het bijzonder mooi en aandoenlijk dat mensen zich verbergen wanneer er iets al te innigs moet gebeuren, als men maar beseft dat alles dan erg mooi is en niet smerig. Zo vind ik het ook mooi dat men de taal kan gebruiken niet alleen om zich te openbaren, maar ook om zich in te hullen, een gawaad om onduidelijk in te bewegen, en daaromheen een zacht gordijn dat nog nauwelijks te horen is, maar ook dat is alleen mooi omdat hiet iets te moois verbergt… De verborgenheden in hun taal zijn dan alleen openhartige gevoelens die door innige gevoelens zijn overstelpt en vermomd. Ze doen de minder zorgvuldige lezer als woordspelingen en geforceerde vernieuwingen aan; in werkelijkheid zijn ze de voorlopig nog gebrekkige weerspiegelingen van iemand die nu eindelijk eens de moeite neemt om nauwkeurig en met liefde te proberen om het meest kostbare en geheime geluid te horen en te laten horen: het geluid van zichzelf."(onbekend citaat)

Meryem Bayram (Antwerpen, 1981) is beeldend kunstenaar en scenograaf. Rode draad in haar werk is de zoektocht naar raakvlakken tussen mens en omgeving, tussen abstractie en figuratie. Met materialen als hout, karton en elastieken componeert ze installaties die enerzijds de vluchtlijnen van de omgeving in kaart brengen en anderzijds een parallel netwerk van immateriele krachten blootleggen. Ze creëert spanningsvelden tussen het gekende en het ongekende, hulplijnen en hindernissen, mindmaps waarin werkelijkheid en verbeelding fysiek in elkaars verlengde worden geplaatst. Bayram vertrekt niet van een vastgelegd verhaal of scenario.

"Het project is geen performance, theater, dans of een andere vorm van ‘opvoering’, maar een generator van veranderlijke, op zich staande scenografie – een machine, met andere woorden, die telkens andere beelden maakt. Aan de hand van een beperkte reeks van formele mogelijkheden – een vierkant waarmee gevouwen en op andere manieren gewerkt kan worden – wordt een hele reeks aan variaties en transformaties mogelijk gemaakt."

Guy Rombouts, gebruikt in zijn eigen werk vergelijkbare mechanismen om beelden tegenereren. Hij is onder meer de bedenker van het visuele alfabet ‘Azart’, dat bestaat uit een beperkt aantal tekens die combineerbaar zijn tot ontelbare twee- of driedimensionale tekeningen.

We hadden met Bayram en Rombouts een gesprek bij de ochtendkoffie. Daarin verklaarde Bayram dat ze net als bij Autonomous Scenography het idee had vooraf bepaalde objecten te laten activeren door verschillende kunstenaars. Samenwerken met Guy echter betekent afwijken van elk vooropgesteld plan.

Meryem: ‘De objecten die ik had, die al gemaakt zijn, hebben we samen bestudeerd, we gebruiken ze en ze worden geregeld vervangen door objecten die Guy voorstelt. Ook die bekijken we samen, we onderzoeken welke kracht ervan uit gaat. Een verhaal hebben we niet, alles vertrekt bij de objecten. We werken verder op zettten van elkaar. Enkel dat proces bepaalt welke richting we uitgaan. Het vertrekpunt kennen we wel, dat is Viervoud: een object dat van vierkant tot driehoek wordt vervormd. Daar proberen we trouw aan te blijven. Er is ook een draad-idee bijgekomen. Hoe dan ook zijn we hoofdzakelijk bezig de transformatie van geometrische vormen.'

Guy: ‘Ik ben veel bezig met letters en de basisgeometrie wordt uiteraard gebruikt om die te ontwerpen. In de voorstelling komen hoe dan ook letters terug. Vanaf het moment dat je met een horizontale en verticale lijn werk... Ik heb moeite met praten voor de middag, ik ben dat niet gewoon. Gewoonlijk wacht ik tot de zon haar hoogste punt bereikt heeft. Nu ben ik me aan het forceren... Een voorbeeld uit het azart-alfabet dat ik ontworpen heb: x is een horizontale lijn en y een verticale, een vierkant heeft die lijnen hoe dan ook allebei.’